Soru:
Vaka-i Hayriye'nin, Osmanlı Devleti'nde "merkezi otoriteyi güçlendirme" hedefi doğrultusunda aşağıdaki gelişmelerden hangisine zemin hazırladığı söylenemez?
- A) Tanzimat Fermanı'nın ilanına
- B) Divan-ı Hümayun'un kaldırılarak nazırlık (bakanlık) sistemine geçilmesine
- C) İlk nüfus sayımının yapılmasına
- D) Müsadere usulünün kaldırılmasına
Çözüm:
💡 Bu soru, Vaka-i Hayriye'nin uzun vadeli siyasi sonuçlarını ve hangi reformla doğrudan bir bağının olmadığını anlamamızı gerektiriyor.
- ➡️ A) Tanzimat Fermanı'nın ilanına: Vaka-i Hayriye, padişahın mutlak otoritesini pekiştirdi ve ileride daha kapsamlı reformlar (Tanzimat) yapabilmesinin önünü açtı. Zemin hazırlamıştır.
- ➡️ B) Nazırlık (Bakanlık) sistemine geçiş: Yeniçeri gibi bir engelin kalkması, merkezi bürokrasiyi modernleştiren bu tür idari düzenlemeleri kolaylaştırmıştır. Zemin hazırlamıştır.
- ➡️ C) İlk nüfus sayımının yapılması: Asker alımını ve vergi toplamayı düzenli hale getirmek için yapılan bu sayım, merkezi otoritenin gücünü artırmaya yönelikti ve Vaka-i Hayriye sonrası ortamda mümkün oldu. Zemin hazırlamıştır.
- ➡️ D) Müsadere usulünün kaldırılmasına: Müsadere, devletin ölen veya görevden alınan kişilerin mallarına el koymasıdır. Bu uygulamanın kaldırılması, daha çok birey hakları ve özel mülkiyetin güvence altına alınması ile ilgilidir ve merkezi otoriteyi güçlendirmekten ziyade sınırlandıran bir adımdır. Bu nedenle Vaka-i Hayriye'nin "merkezi otoriteyi güçlendirme" hedefi ile doğrudan bir bağı yoktur.
✅ Vaka-i Hayriye'nin zemin hazırladığı söylenemeyecek gelişme, Müsadere usulünün kaldırılmasıdır. Doğru cevap D'dir.
