Soru:
Lozan Barış Antlaşması'nda azınlıkların statüsü düzenlenirken, hangi ülkedeki Müslüman azınlığa, Türkiye'deki Rum Ortodoks azınlığa tanınan hakların aynısının tanınması kararlaştırılmıştır? Bu karar, "Mübadele" sürecinin hangi yönünü istisna kılmıştır?
- A) Bulgaristan - İstanbul'daki Bulgar azınlık
- B) Yunanistan - Batı Trakya'daki Türk azınlık
- C) Romanya - Makedonya'daki Ulah azınlık
- D) Arnavutluk - Kosova'daki Arnavut azınlık
Çözüm:
💡 Bu soru, Türkiye ile Yunanistan arasındaki nüfus mübadelesinin istisnalarını ve karşılıklılık ilkesini sorguluyor.
- ➡️ 1. Adım: 30 Ocak 1923'te Türkiye ve Yunanistan arasında "Nüfus Mübadelesi Sözleşmesi" imzalandı. Genel kural, Türkiye'deki Rumlarla Yunanistan'daki Türklerin zorunlu göçü (mübadele) idi.
- ➡️ 2. Adım: Ancak bu mübadeleden iki grup istisna tutuldu:
- ➡️ İstanbul'daki Rumlar (Fener, Balat, Heybeliada vb.)
- ➡️ Batı Trakya'daki Türkler
- ➡️ 3. Adım: Lozan'da azınlık hakları karşılıklılık esasına dayandırıldı. Yani Türkiye, İstanbul'daki Rumlara ne kadar hak tanırsa, Yunanistan da Batı Trakya'daki Türklere aynı hakları tanımak zorunda kalacaktı.
- ➡️ 4. Adım: Seçeneklere baktığımızda, Yunanistan'daki Müslüman azınlık, Batı Trakya Türkleri'dir. Bu grup, mübadele dışında bırakılmış ve hakları güvence altına alınmıştır.
✅ Sonuç olarak, sorunun cevabı, mübadele istisnası olan ve hakları karşılıklı tanınan B) Yunanistan - Batı Trakya'daki Türk azınlık'tır.
