Soru:
Serbest Cumhuriyet Fırkası'nın kısa sürede kapanmasının temel nedenleri arasında;
I. Ekonomide devletçilik yerine liberalizmi savunması,
II. Cumhuriyet karşıtı grupların parti etrafında toplanması,
III. Lideri Fethi Okyar'ın partiyi rejim için tehlikeli görmesi
durumlarından hangileri gösterilebilir?
- A) Yalnız I
- B) Yalnız II
- C) I ve II
- D) II ve III
- E) I, II ve III
Çözüm:
💡 Her bir maddeyi, partinin kapanış nedenleri bağlamında değerlendirelim.
- ➡️ I. Madde (Liberal Ekonomi): Bu, partinin kuruluş felsefesi ve CHP'den ayrıldığı temel noktalardan biridir. Ancak partinin kapanmasının doğrudan ve temel nedeni değildir. Daha çok, muhalefet kimliğini oluşturan bir unsurdur.
- ➡️ II. Madde (Cumhuriyet Karşıtlarının Toplanması): Kesinlikle doğru. Parti, özellikle İzmir ve Bursa gezilerinde, inkılaplara ve laikliğe karşı olanların gösteri yaptığı bir merkez haline gelmiştir. Bu durum, partinin amacından saptığını ve rejim için bir tehdit oluşturduğunu göstermiştir. Bu, kapanmanın en önemli nedenlerinden biridir.
- ➡️ III. Madde (Fethi Okyar'ın Tehlike Görmesi): Kesinlikle doğru. Fethi Bey, partinin kontrolden çıktığını, amacından saptığını ve laik Cumhuriyet ilkelerine yönelik bir tehdide dönüştüğünü görerek, Atatürk ile yazışmaları sonucunda partiyi kendi kararıyla feshetmiştir.
✅ I. madde kapanmanın temel nedeni olarak sayılmazken, II. ve III. maddeler doğrudan kapanma sürecini tetikleyen ve açıklayan temel nedenlerdir. Bu nedenle doğru cevap D) II ve III seçeneğidir.
