Soru:
Türkiye'nin nüfus politikalarındaki değişim, aşağıdaki temel nüfus bileşenlerinden hangisi üzerinde en doğrudan müdahale aracına sahiptir?
- A) Göç
- B) Ölüm
- C) Doğum
- D) Evlilik
- E) Yerleşim yeri
Çözüm:
💡 Bu soru, nüfus politikalarının hangi bileşen üzerinde en etkin şekilde uygulanabildiğini sorgulamaktadır. Analiz edelim:
- ➡️ Nüfus Politikası Araçları: Bir ülke, nüfusunun miktarını ve yapısını değiştirmek için çeşitli araçlar kullanır. Bu araçların etkinlik düzeyi farklıdır.
- ➡️ Doğum (C Seçeneği): Devletler, doğum oranlarını artırmak veya azaltmak için çok çeşitli ve doğrudan teşvik/engel mekanizmaları kullanabilir. Örneğin; çocuk yardımları, uzun doğum izinleri, vergi indirimleri (artırmak için) veya aile planlaması hizmetleri, kürtaj yasaları, eğitim kampanyaları (azaltmak için). Bu, devletin en kontrollü müdahale edebildiği alandır.
- ➡️ Diğer Seçeneklerin Analizi:
- A) Göç: Devletler göçü kontrol edebilir ancak bu genellikle dış faktörlere (savaş, ekonomik kriz vb.) bağlıdır ve tamamen kontrol edilemez.
- B) Ölüm: Ölüm oranları, sağlık politikalarıyla dolaylı olarak etkilenebilir ancak doğrudan bir müdahale aracı değildir.
- D) Evlilik: Evlilik yaşı veya oranları dolaylı olarak etkilenebilir ama doğum kadar doğrudan bir politika aracı değildir.
- E) Yerleşim yeri: İç göçü yönlendirmek zordur ve dolaylı politikalarla (altyapı yatırımları gibi) mümkün olur.
✅ En doğrudan, sistematik ve yaygın müdahale aracı doğum oranları üzerindedir. Bu nedenle doğru cevap C) Doğum'dur.
