Soru:
1982 Anayasası'na göre, aşağıdaki durumlardan hangisi doğrudan Olağanüstü Hal (OHAL) ilanını gerektiren sebepler arasında yer almaz?
- A) Tabii afet veya tehlikeli salgın hastalıklar
- B) Temel hak ve hürriyetleri ortadan kaldırmaya yönelik yaygın şiddet hareketleri
- C) Şiddet olaylarının yaygınlaşması ve kamu düzeninin ciddi şekilde bozulması
- D) Savaş, savaşı gerektirecek bir durumun baş göstermesi, seferberlik veya sıkıyönetim
Çözüm:
💡 Bu soru, OHAL'in hangi şartlarda ilan edilebileceğini bilmeyi gerektirir. Anayasa'nın 119. ve 120. maddelerine bakmamız gerekir.
- ➡️ 119. Madde: Tabii afet, tehlikeli salgın hastalıklar VEYA ağır ekonomik bunalım hallerinde OHAL ilan edilebilir. Bu, A şıkkının bir OHAL sebebi olduğunu gösterir.
- ➡️ 120. Madde: Savaş, savaş tehdidi, seferberlik veya sıkıyönetim hallerinde OHAL ilan edilir. Bu, D şıkkının da bir OHAL sebebi olduğunu gösterir.
- ➡️ Anayasa Mahkemesi Kararları: "Temel hak ve hürriyetleri ortadan kaldırmaya yönelik yaygın şiddet hareketleri" ile "şiddet olaylarının yaygınlaşması ve kamu düzeninin ciddi şekilde bozulması" ifadeleri birbiriyle karıştırılabilir. Ancak Anayasa'nın 119. maddesinde, doğrudan OHAL sebebi olarak "şiddet olaylarının yaygınlaşması ve kamu düzeninin ciddi şekilde bozulması" (C şıkkı) belirtilmiştir.
- ➡️ B Şıkkının Analizi: "Temel hak ve hürriyetleri ortadan kaldırmaya yönelik yaygın şiddet hareketleri" ifadesi ise, Anayasa'da sıkıyönetim ilanını gerektiren bir sebep olarak düzenlenmiştir (Madde 122). Bu nedenle bu durum doğrudan bir OHAL sebebi değildir.
✅ Sonuç olarak, doğrudan OHAL sebebi olmayan ifade B şıkkıdır.
