Soru:
Aşağıdaki seçeneklerin hangisinde verilen uyarıcı, diğerlerinden farklı olarak bir koşulsuz uyarıcı (Et) örneğidir?
- A) Zil sesi duyduğunda ağzının sulanması
- B) Limon görüntüsüne tükürük salgılama tepkisi vermek
- C) Toz kaçan gözün yaşarması
- D) Öğretmenin "Aferin" demesiyle gururlanmak
- E) Eve her geldiğinde ayakkabılarını çıkarmak
Çözüm:
💡 Seçenekleri tek tek inceleyerek hangisinin bir koşulsuz uyarıcıya (Et) verilen doğal tepki olduğunu bulalım:
- ➡️ A) Zil sesi ve B) Limon görüntüsü önceden nötr olan, sonradan koşullu uyarıcı haline gelen uyarıcılardır. Tepkiler öğrenilmiştir.
- ➡️ D) "Aferin" deme ve E) Eve gelme durumları da öğrenilmiş davranışlarla (koşullanma veya alışkanlık) ilişkilidir.
- ➡️ C) Toz kaçan gözün yaşarması ise doğuştan gelen, fizyolojik ve öğrenilmemiş bir reflekstir. Toz, bu fizyolojik tepkiyi koşulsuz olarak tetikleyen uyarıcıdır (Et).
✅ Bu nedenle, bir koşulsuz uyarıcının doğal sonucu olan tepki C seçeneğinde verilmiştir.