Koşulsuz uyarıcı (Et)

Örnek 08 / 08
Soru:

Bir bebek, yüksek bir ses duyduğunda irkilir ve ağlamaya başlar. Daha sonra, bebeğin annesi her beşiğinin yanına geldiğinde yere hafifçe vurarak ses çıkarmaya başlar ve bebek yine irkilip ağlar. Bir süre sonra, anne beşiğin yanına sessizce geldiğinde bile bebek irkilip ağlamaktadır.

Bu senaryoya göre, "annenin beşiğin yanına sessizce gelmesi" artık hangi tür bir uyarıcı haline gelmiştir ve bu durumda "yere vurularak çıkarılan yüksek ses" ilk başta hangi tür uyarıcıdır?

Çözüm:

💡 Klasik koşullanma sürecini adım adım uygulayalım:

  • ➡️ 1. Adım (Koşullanma Öncesi): "Yüksek ses" doğuştan gelen bir irkilme/ağlama tepkisini (Rt) otomatik olarak tetikler. Bu nedenle, yüksek ses bir koşulsuz uyarıcıdır (Et).
  • ➡️ 2. Adım (Koşullanma Süreci): Nötr uyarıcı olan "annenin gelişi", koşulsuz uyarıcı (yüksek ses) ile defalarca eşleştirilir.
  • ➡️ 3. Adım (Koşullanma Sonrası): Artık nötr uyarıcı olan "annenin gelişi" tek başına irkilme/ağlama tepkisini ortaya çıkarabilir. Bu aşamada, "annenin gelişi" bir koşullu uyarıcı (Ct) haline gelmiştir.

✅ Sonuç olarak; "annenin beşiğin yanına sessizce gelmesi" artık bir Koşullu Uyarıcı (Ct)'dır. "Yere vurularak çıkarılan yüksek ses" ise başlangıçtaki Koşulsuz Uyarıcı (Et)'dır.

1 2 3 4 5 6 7 8
Konuya Geri Dön: