1. Tip Ceza (Maruz bırakma)

Bir anaokulu öğretmeni, oyun saatinde oyuncakları ile oynamak istemeyen ve sürekli ağlayan Ayşe'yi, "Ağlamayı kesersen oyun oynayabilirsin" diyerek bir süreliğine oyun alanından uzak bir sandalyeye oturtmuştur. Bu uygulama, Ayşe'nin ağlama davranışının azalmasını sağlamıştır.

Bu örnekte öğretmenin kullandığı yöntem aşağıdakilerden hangisidir?

💡 Bu soruda 1. Tip Ceza ile 2. Tip Ceza (Geri Çekme) ve olumsuz pekiştirmeyi birbirinden ayırt etmek önemlidir. 1. Tip Ceza'da ortama itici/hoş olmayan bir uyaran eklenir.

• ➡️ Adım 1: Hedef davranış: Ayşe'nin "ağlama" davranışı.
• ➡️ Adım 2: Uygulanan prosedür: Öğretmen, Ayşe'yi oyun alanından uzaklaştırmak yerine, onu bir sandalyeye oturtmuştur. Burada sandalyede oturma ve oyundan mahrum kalma durumu, Ayşe için istenmeyen bir uyarandır.
• ➡️ Adım 3: Analiz: Bu istenmeyen uyaran (sandalyede oturma/izole edilme), ağlama davranışının hemen ardından ortama eklenmiştir. Oyundan uzaklaştırma (pekiştirecin geri çekilmesi) gibi görünse de, burada asıl cezalandırıcı unsur, "maruz bırakılan" sandalyede oturma ve gözlemci konumunda olma halidir.

✅ Bu nedenle, bu örnekte öğrenciye hoş olmayan bir durumun (sandalyede oturma) eklenmesi söz konusu olduğu için cevap 1. Tip Ceza'dır.