Soru:
"Güneş, (1) yavaş yavaş (2) usul usul dağların ardından (3) birdenbire doğdu."
Bu cümledeki anlatım bozukluğunu gidermek için numaralandırılmış sözcüklerden hangisi çıkarılmalıdır?
Çözüm:
💡 Anlatım bozukluğu, genellikle anlamca çelişen sözcüklerin bir arada kullanılmasından kaynaklanır. Cümleyi dikkatle okuyalım.
- ➡️ (1) "yavaş yavaş" ve (2) "usul usul" sözcükleri aynı anlama gelir; ikisi de "yavaş bir şekilde" demektir. Bu bir anlam tekrarıdır.
- ➡️ Ancak asıl çelişki, bu yavaşlık bildiren sözcüklerle (3) "birdenbire" (ani, beklenmedik bir şekilde) sözcüğünün aynı cümlede kullanılmasıdır. Bir şey hem yavaş yavaş hem de birdenbire olamaz.
- ➡️ Bu nedenle, cümlenin anlamlı olabilmesi için "birdenbire" sözcüğü çıkarılmalıdır. "Güneş, yavaş yavaş usul usul dağların ardından doğdu." şeklinde bir anlam tekrarı olsa da anlatım bozukluğu giderilmiş olur. Aslında "yavaş yavaş" veya "usul usul" sözcüklerinden biri de çıkarılabilir, fakat soru kökü "anlatım bozukluğunu gidermek" için hangisinin çıkarılması gerektiğini sorduğu için cevap "birdenbire"dir.
✅ Sonuç: Anlamdaki çelişkiyi gidermek için (3) numaralı "birdenbire" sözcüğü çıkarılmalıdır.