Soru:
Metnin ana fikri ile aşağıdaki atasözlerinden hangisi doğrudan ilişkilendirilebilir? Nedenini açıklayınız.
- A) "Dilim seni dilim dilim dileyim, başıma geleni senden bileyim."
- B) "Ağaç yaş iken eğilir."
- C) "Diline sahip ol, başını kurtar."
- D) "Bir lisan, bir insan."
Çözüm:
💡 Bu soru, metnin ana fikrini anlayıp, bu fikirle örtüşen bir kültürel ögeyi (atasözünü) seçmemizi istiyor. Önce ana fikri hatırlayalım, sonra seçenekleri tek tek inceleyelim.
- ➡️ Birinci Adım - Ana Fikri Belirleme: Metnin ana fikri, "Türkçenin bir miras olduğu, bu mirasa sahip çıkılması, korunması ve gelecek nesillere aktarılması gerektiği"dir.
- ➡️ İkinci Adım - Seçenekleri Değerlendirme:
- A Seçeneği: Bu atasözü, dil yüzünden başa gelen sıkıntıları anlatır. Konumuzla (dil mirasını koruma) doğrudan ilgili değildir.
- B Seçeneği: Eğitimin küçük yaşlarda daha verimli olduğunu anlatır. Dolaylı olarak "dil eğitimi küçükken verilmeli" şeklinde yorumlansa da, ana fikirle doğrudan ve en güçlü bağlantıyı kurmaz.
- C Seçeneği: Kişinin konuşmalarına dikkat etmesi gerektiğini, aksi takdirde başını derde sokabileceğini öğütler. Bu, daha çok "tedbirlilik" ile ilgilidir.
- D Seçeneği: "Bir dil bilmek, bir insan değerindedir" veya "Her yeni dil öğrenmek, kişiye yeni bir kişilik/ufuk kazandırır" anlamına gelir. Bu, dilin bir hazine, bir değer, bir kültür kapısı olduğunu vurgular. Ana fikrimizdeki "dil bir mirastır" ve "değerini bilmek" vurgusuyla doğrudan ve mükemmel bir şekilde örtüşür.
✅ Sonuç olarak doğru cevap D seçeneğidir. Çünkü "Bir lisan, bir insan" atasözü, dilin taşıdığı değeri, zenginliği ve onu korumanın önemini en iyi şekilde ifade eder.
