Türkiye'nin matematik konumu ve özel konumunun özellikleri ve sonuçları nelerdir?

Örnek 11 / 12
Soru:

"Türkiye'nin 42° Kuzey enleminde bulunan Sinop ile 36° Kuzey enleminde bulunan Hatay'ın aynı boylam üzerinde olduğunu varsayalım. Bu iki ilimizde 21 Aralık'ta öğle vakti güneş ışınlarının geliş açısı (\( \alpha \)) nasıl farklılık gösterir? Hesaplayınız ve bu farkın sonuçlarını yorumlayınız. (Güneş ışınlarının geliş açısı formülü: \( \alpha = 90° - |Enlem Farkı| \) şeklindedir ve 21 Aralık'ta Güneş ışınları Oğlak Dönencesi'ne (23°27' Güney) dik gelir.)"

Çözüm:

☀️ Bu soruyu çözmek için güneş ışınlarının geliş açısı formülünü kullanacağız. 21 Aralık'ta enlem farkı, Oğlak Dönencesi'nin enlemi (23°27' G) ile bulunduğumuz yerin enlemi arasındaki mutlak farktır.

  • ➡️ Sinop (42° K) için hesaplama:
    Enlem Farkı = |42° + 23°27'| = |65°27'| ≈ 65.45°
    \( \alpha_{Sinop} = 90° - 65.45° = 24.55° \)
  • ➡️ Hatay (36° K) için hesaplama:
    Enlem Farkı = |36° + 23°27'| = |59°27'| ≈ 59.45°
    \( \alpha_{Hatay} = 90° - 59.45° = 30.55° \)
  • ➡️ Farkın Yorumu ve Sonuçları: Görüldüğü gibi Hatay'a güneş ışınları (\(30.55°\)) Sinop'a (\(24.55°\)) göre daha dik açıyla gelir. Bu nedenle 21 Aralık'ta:
    • Hatay, Sinop'tan daha sıcaktır.
    • Gölge boyları Hatay'da daha kısadır.
    • Bu durum, Türkiye'de sıcaklığın güneyden kuzeye doğru azalmasının matematik konum kaynaklı bir kanıtıdır.

✅ Matematik konum (enlem), bir bölgenin iklimi ve sıcaklık değerleri üzerinde belirleyicidir.

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12