Soru:
"Türkiye, farklı iklim tiplerinin görüldüğü, tarım ürünü çeşitliliğinin fazla olduğu ve turizm sezonunun uzun sürdüğü bir ülkedir."
Bu durum, aşağıdakilerden hangisinin bir sonucu olarak özel konum özellikleriyle daha çok ilişkilidir?
- A) Orta kuşakta yer alması
- B) Ortalama yükseltisinin fazla olması ve dağların uzanış yönü
- C) Kuzey Yarım Küre'de bulunması
- D) Başlangıç meridyenine göre doğuda yer alması
Çözüm:
💡 Soru, verilen özelliklerin (iklim çeşitliliği, tarım çeşitliliği, uzun turizm sezonu) hangi özel konum özelliğinden kaynaklandığını sormaktadır. Matematik konum (enlem, yarım küre) ile özel konumu (yeryüzü şekilleri, denizlere göre konum vb.) ayırt etmemiz gerekiyor.
- ➡️ A ve C seçenekleri (Orta kuşak, Kuzey Yarım Küre) Türkiye'nin matematik konumu ile ilgilidir ve genel iklim kuşağını belirler. Ancak "farklı iklim tiplerinin görülmesi" gibi bir çeşitlilikten çok, genel olarak ılıman kuşak ikliminin hüküm sürmesinden sorumludur.
- ➡️ D seçeneği (Başlangıç meridyenine göre konum) ise yerel saatlerle ilgilidir ve bu sonuçlarla doğrudan bağlantılı değildir.
- ➡️ B seçeneği: Ortalama yükseltinin fazla olması ve dağların uzanış yönü bir özel konum özelliğidir.
- Yükselti ve dağların kıyıya paralel uzanması, kıyı ile iç kesimler arasında iklim farklılıkları yaratarak farklı iklim tiplerinin görülmesine neden olur.
- Farklı iklim tipleri, farklı tarım ürünlerinin yetişmesine imkan vererek tarım ürünü çeşitliliğini artırır.
- Üç tarafının denizlerle çevrili olması (bu da bir özel konumdur) ve güney kıyılarının ılıman iklimi, turizm sezonunun uzun olmasını sağlar.
✅ Sonuç olarak, verilen durumların gerçekleşmesinde B) Ortalama yükseltisinin fazla olması ve dağların uzanış yönü gibi özel konum faktörleri temel etkendir.
