Soru:
Bir araba, doğu yönünde 60 km sabit hızla 2 saat gidiyor. Ardından, batı yönünde 80 km sabit hızla 1 saat gidiyor. Buna göre aracın tüm seyahati boyunca;
- a) Ortalama sürati kaç km/sa'dir?
- b) Ortalama hızı kaç km/sa'dir?
Çözüm:
💡 Yön (doğu/batı) bilgisi verildiği için vektörel bir büyüklük olan hızı hesaplarken yönü dikkate alacağız. Sürat için ise sadece mesafeleri toplayacağız.
- ➡️ Doğuya Gidilen Yol: Hız x Zaman = 60 km/sa x 2 sa = 120 km
- ➡️ Batyıa Gidilen Yol: Hız x Zaman = 80 km/sa x 1 sa = 80 km
- ➡️ Toplam Yol: 120 km + 80 km = 200 km
- ➡️ Toplam Zaman: 2 sa + 1 sa = 3 sa
- ➡️ a) Ortalama Sürat: 200 km / 3 sa ≈ 66.67 km/sa
- ➡️ Toplam Yer Değiştirme: Doğu yönünü (+) kabul edersek, 120 km (doğu) + (-80 km) (batı) = 40 km (doğu).
- ➡️ b) Ortalama Hız: Toplam Yer Değiştirme / Toplam Zaman = 40 km / 3 sa ≈ 13.33 km/sa (doğu yönünde)
✅ a) Ortalama sürat ≈ 66.67 km/sa, b) Ortalama hız ≈ 13.33 km/sa (doğu yönünde) olarak bulunur. Hızın büyüklüğü süratten daha küçüktür çünkü araç bir miktar geri dönmüştür. 🔄