Soru:
Aşağıdaki olaylardan hangisi sadece mayoz bölünme sırasında gerçekleşir ve genetik çeşitliliğe katkıda bulunur?
- A) Kromozomların ekvator düzleminde dizilmesi
- B) DNA'nın kendini eşlemesi
- C) Homolog kromozomların yan yana gelerek parça değişimi (crossing-over) yapması
- D) Sitoplazmanın boğumlanarak ikiye bölünmesi (sitokinez)
Çözüm:
💡 Soru, sadece mayoza özgü ve genetik çeşitlilik sağlayan bir olayı sormaktadır. Seçenekleri teker teker inceleyelim.
- ➡️ A Seçeneği: Kromozomların ekvator düzleminde dizilmesi hem mitoz hem de mayozun metafaz evrelerinde (Metafaz ve Metafaz II) gerçekleşir. Mayoza özgü değildir.
- ➡️ B Seçeneği: DNA'nın kendini eşlemesi (replikasyon), hem mitoz hem de mayoz bölünmenin hazırlık evresinde (Interfaz) gerçekleşir. Mayoza özgü değildir.
- ➡️ C Seçeneği: Homolog kromozom çiftlerinin yan yana gelerek kromatitleri arasında parça değişimi (crossing-over) yapması, sadece mayoz bölünmenin Profaz I evresinde gerçekleşir. Bu olay, kromatitler üzerindeki genlerin yer değiştirmesine neden olarak genetik çeşitliliğin en önemli kaynaklarından biridir.
- ➡️ D Seçeneği: Sitokinez (sitoplazmanın bölünmesi) hem mitoz hem de mayoz bölünmenin sonunda gerçekleşir. Mayoza özgü değildir.
✅ Sonuç: Sadece mayoz bölünmede gerçekleşen ve genetik çeşitliliği artıran olay C seçeneğinde verilmiştir.