Soru:
Çay şekerinin (sükroz) suda çözünmesi fiziksel bir değişim midir, kimyasal bir değişim midir? Bu süreçte moleküller arasında hangi etkileşimler kopar ve hangi etkileşimler oluşur? Açıklayınız.
Çözüm:
💡 Bu soru, çözünme olayının doğasını anlamayı gerektirir.
- ➡️ Adım 1: Değişimin Türünü Belirleme
Çay şekerinin suda çözünmesi fiziksel bir değişimdir. Çünkü sükroz molekülleri kimyasal yapılarını değiştirmeden, sadece su molekülleri arasına dağılır. Su buharlaştırıldığında şeker tekrar katı halde elde edilebilir.
- ➡️ Adım 2: Kopan ve Oluşan Etkileşimler
Kopan Etkileşimler: Çözünme sırasında, katı şeker kristali içindeki sükroz molekülleri arasındaki zayıf etkileşimler (dipol-dipol, hidrojen bağları) ve su molekülleri arasındaki hidrojen bağları bir miktar kopar.
Oluşan Etkileşimler: Sükroz moleküllerinin polar -OH grupları ile su molekülleri arasında yeni ve daha güçlü hidrojen bağları oluşur. Bu etkileşim, çözünmeyi sağlayan itici güçtür.
✅ Sonuç olarak, bu bir fiziksel değişimdir ve süreç, zayıf moleküller arası bağların yerini daha güçlü çözücü-çözünen etkileşimlerine (hidrojen bağları) bırakmasıyla ilerler.