Soru: Bir kimyasal tepkime için aşağıdaki veriler elde edilmiştir. Tepkimenin hız denklemini yazınız ve hız sabitini (k) hesaplayınız.
- [A] = 0.1 M, [B] = 0.2 M → Hız = 4.0 × 10⁻³ M/s
- [A] = 0.2 M, [B] = 0.2 M → Hız = 8.0 × 10⁻³ M/s
- [A] = 0.2 M, [B] = 0.4 M → Hız = 1.6 × 10⁻² M/s
Çözüm:
- Hız denklemini Hız = k[A]ᵐ[B]ⁿ şeklinde yazalım.
- İlk iki veriyi karşılaştıralım: [B] sabitken [A] iki katına çıkınca hız da iki katına çıkıyor (4.0 → 8.0). Bu, m = 1 olduğunu gösterir (A'ya göre birinci dereceden).
- İkinci ve üçüncü veriyi karşılaştıralım: [A] sabitken [B] iki katına çıkınca hız dört katına çıkıyor (8.0 → 16.0). Bu, n = 2 olduğunu gösterir (B'ye göre ikinci dereceden).
- Hız denklemi: Hız = k[A][B]²
- Hız sabitini hesaplamak için ilk veriyi kullanalım: 4.0 × 10⁻³ = k(0.1)(0.2)² → k = (4.0 × 10⁻³) / (0.1 × 0.04) = 1.0 M⁻²s⁻¹
