Soru:
1856 Islahat Fermanı'nın aşağıdaki maddelerinden hangisi, doğrudan gayrimüslimlerin askerlik hakkı ve yükümlülüğü ile ilgilidir?
- A) Gayrimüslimler de devlet memuru olabilecektir.
- B) Gayrimüslimler bedel ödeyerek askerlikten muaf tutulabilecektir.
- C) Gayrimüslim cemaatlerin patrik ömür boyu görev yapacaktır.
- D) Gayrimüslimler il genel meclislerine üye seçebilecektir.
Çözüm:
💡 Bu soruyu çözmek için Islahat Fermanı'nın gayrimüslimlere getirdiği askeri düzenlemeyi bilmek gerekir. Ferman, tüm tebaayı eşit sayma iddiasındaydı ve bu kapsamda askerlik önemli bir konuydu.
- ➡️ A seçeneği, kamu hizmetine girme hakkı ile ilgilidir, doğrudan askerlikle değil.
- ➡️ B seçeneği, gayrimüslimlerin askere alınmasını düzenler. Ancak pratikte "bedel-i askeri" adı verilen bir vergi ödeyerek askerlik yapmaktan muaf tutulmalarını sağlar. Bu, doğrudan askerlik hakkı/yükümlülüğü ile ilgili bir maddedir.
- ➡️ C seçeneği, dini özerklik ve cemaat yapılanması ile ilgilidir.
- ➡️ D seçeneği, yerel yönetimlerde temsil hakkı ile ilgilidir.
✅ Sonuç olarak, askerlikle doğrudan bağlantılı olan madde B seçeneğidir.
