Soru:
Islahat Fermanı'nın "Gayrimüslimler devlet memuru olabilecek, il genel meclislerine üye seçilebilecek ve askere alınabilecektir." gibi hükümleriyle ulaşılmak istenen temel hedef aşağıdakilerden hangisidir?
- A) Yabancı devletlerin Osmanlı'nın iç işlerine karışmasını kolaylaştırmak
- B) Gayrimüslimleri Müslümanlardan üstün bir konuma getirmek
- C) Tanzimat Fermanı'nın hükümlerini tamamen ortadan kaldırmak
- D) Tüm tebaa arasında eşitlik sağlayarak devletin bütünlüğünü korumak
Çözüm:
💡 Bu soruda Ferman'ın "niçin" yapıldığını, yani temel amacını anlamamız gerekiyor. Maddelerin özünde "eşitlik" ve "bütünlük" kavramları yatar.
- ➡️ A) Bu, Ferman'ın bir sonucu olabilir (özellikle dış baskılar nedeniyle) ancak çıkarılışının temel hedefi değildir. Asıl hedef içe dönüktür.
- ➡️ B) Tam tersine, Ferman eşitlik vadediyordu, bir grubu üstün kılmayı değil. Bu seçenek tarihsel gerçekliğe aykırıdır.
- ➡️ C) Islahat Fermanı, Tanzimat Fermanı'nın devamı ve onun hükümlerini pekiştiren, özellikle gayrimüslimler lehine genişleten bir belgedir. Ortadan kaldırmaz, tamamlar.
- ➡️ D) Doğru cevap budur. Tüm bu haklar, "Osmanlıcılık" fikri doğrultusunda, Müslüman ve gayrimüslim tebaa arasındaki ayrımları kaldırıp herkesi eşit vatandaş statüsüne getirerek imparatorluğun dağılmasını engellemek ve bütünlüğünü korumak amacını taşır.
✅ Islahat Fermanı'nın arkasındaki temel düşünce, eşitlik yoluyla birliği sağlamaktır. Bu nedenle doğru yanıt D seçeneğidir.
