Soru:
Islahat Fermanı (1856) ile gayrimüslimlere tanınan haklardan bazıları şunlardır:
- Mahkemelerde şahitlikte Müslüman-gayrimüslim eşitliği
- Devlet memurluklarına ve il genel meclislerine kabul edilme
- Cemaat okullarında eğitim özgürlüğü
Bu haklar, aşağıdaki Osmanlı modernleşme ilkelerinden hangisinin bir yansımasıdır?
- A) Meşrutiyet
- B) Laiklik
- C) Osmanlıcılık
- D) Merkeziyetçilik
Çözüm:
💡 Soruda verilen hakların ortak amacını bulmamız isteniyor. Bu hakların hepsi farklı dinlere mensup tebaayı birleştirmeye yöneliktir.
- ➡️ A) Meşrutiyet, anayasal ve parlamenter bir yönetim sistemidir. Islahat Fermanı bu sistemi getirmez.
- ➡️ B) Laiklik, din ve devlet işlerinin ayrılmasıdır. Verilen maddeler din-devlet ayrılığından ziyade, dini eşitlikle ilgilidir.
- ➡️ C) Osmanlıcılık, tüm etnik ve dini grupları "Osmanlı" üst kimliği altında birleştirmeyi ve böylece devletin dağılmasını önlemeyi amaçlayan bir fikirdir. Bu haklar, gayrimüslimleri sisteme entegre ederek Osmanlıcılık düşüncesini hayata geçirmeye çalışır.
- ➡️ D) Merkeziyetçilik, yönetimin tek elde toplanmasıdır. Bu haklar merkezi yönetimi güçlendirmekten çok, tebaayı kaynaştırmayı hedefler.
✅ Verilen tüm haklar, farklı grupları "eşit Osmanlı vatandaşı" yapma amacı taşıdığı için doğru cevap C) Osmanlıcılık'tır.