Soru:
Bir grup tarihçi, Osmanlı İmparatorluğu'nun I. Dünya Savaşı'na giriş sürecini araştırmaktadır. Araştırmalarında aşağıdaki belge türlerinden hangilerini kullanmaları, iddialarını en sağlam ve güvenilir şekilde destekler?
- A) Dönemin gazete kupürleri ve savaş karşıtı şiirler
- B) İtilaf Devletleri'nin propaganda afişleri
- C) Osmanlı kabine toplantı tutanakları ve imzalanan gizli antlaşma metinleri
- D) Savaştan sonra yazılmış bir generalin anıları
Çözüm:
💡 Bu soruda, bir tarihsel olgunun (savaşa giriş süreci) hangi belgelerle daha güvenilir kanıtlanabileceğini sorguluyoruz. Tarihsel bilgi, birincil kaynak niteliğindeki resmi ve çağdaş belgelere dayanmalıdır.
- ➡️ Adım 1: Seçenekleri birincil ve ikincil kaynak açısından değerlendirelim. Birincil kaynaklar, olayın yaşandığı dönemden kalan ve doğrudan tanıklık eden belgelerdir.
- ➡️ Adım 2: A seçeneği (gazete ve şiirler) kamuoyu yansıması olabilir ancak tarafsız değildir. B seçeneği (propaganda afişleri) taraflı ve amacı ikna etmektir. D seçeneği (anılar) ise hatıralara dayalı, hata ve öznel yorum içerebilen ikincil kaynaklardır.
- ➡️ Adım 3: C seçeneği (kabine tutanakları ve antlaşma metinleri) ise resmi, çağdaş ve olayın merkezindeki karar mekanizmalarının doğrudan kayıtlarıdır. En güvenilir birincil kaynaklardır.
✅ Sonuç olarak, tarihsel bilgiyi en sağlam şekilde destekleyecek belge türü C seçeneğidir.
