Soru:
Bir tarihçi, "Anadolu'da kurulan ilk Türk beyliklerinin yerleşim stratejileri" konusunu araştırmaktadır. Araştırma sürecinde aşağıdaki işlemleri hangi sırayla yapmalıdır?
- Kütüphane ve arşivlerden birincil ve ikincil kaynakları toplamak
- Elde ettiği bulguları mantıksal bir bütünlük içinde yazıya dökmek (sentez)
- Konuyu ve araştırma sorularını belirlemek
- Toplanan kaynakları eleştiri süzgecinden geçirip analiz etmek
Çözüm:
💡 Tarih araştırması belirli bir plan ve mantıksal sıra içerisinde yürütülür. Bu sıra, araştırmanın sağlam temellere oturmasını sağlar. Adımları sıralayalım:
- ➡️ 1. Adım (III): Konuyu Belirlemek - 🎯 Hiçbir araştırma, neyi araştıracağını bilmeden başlamaz. Öncelikle araştırmanın amacı ve sınırları netleştirilmelidir.
- ➡️ 2. Adım (I): Kaynak Taraması Yapmak - 📚 Konu belirlendikten sonra, o konu hakkında bilgi verebilecek tüm kaynaklar (yazıtlar, vakayinameler, akademik yayınlar) toplanır.
- ➡️ 3. Adım (IV): Kaynakları Eleştirel Analiz Etmek - 🔍 Toplanan kaynakların güvenilirliği (iç ve dış eleştiri) kontrol edilir, bilgiler karşılaştırılır ve analiz edilir.
- ➡️ 4. Adım (II): Sentez Yapmak ve Yazmak - ✍️ Analiz edilen bilgiler, bir tez veya rapor haline getirilir. Bu aşamada elde edilen tüm veriler mantıklı bir şekilde bir araya getirilerek sonuç yazılır.
✅ Sonuç: Tarih araştırmasının bilimsel sırası III - I - IV - II şeklindedir.
