Soru:
Işık toplama gücü yüksek bir teleskop yapmak isteyen bir mühendis, objektif olarak ayna mı yoksa mercek mi kullanmalıdır? Nedenini, her iki objektif türünün (mercekli ve aynalı) ikişer avantajı ve dezavantajını belirterek açıklayınız.
Çözüm:
💡 Bu soru, teleskopların iki temel tasarımı olan kırıcı (mercekli) ve yansıtıcı (aynalı) teleskopları karşılaştırmaktadır.
- ➡️ Mercekli (Kırıcı) Teleskoplar:
- Avantajları: Kapalı tüp yapısı sayesinde içeriye toz ve hava akımı girmesi zordur, bakımı nispeten kolaydır. Görüntü kalitesi genellikle yüksektir.
- Dezavantajları: Büyük mercekler yapmak çok zor ve pahalıdır. Ayrıca, farklı renklerin farklı kırılmalarından kaynaklanan "renk sapıncı (kromatik aberasyon)" sorunu vardır.
- ➡️ Aynalı (Yansıtıcı) Teleskoplar:
- Avantajları: Çok büyük çaplı aynalar yapmak nispeten daha kolay ve ucuzdur, bu da ışık toplama gücünü büyük ölçüde artırır. Renk sapıncı sorunu yoktur.
- Dezavantajları: Açık tüp yapısı tozlanmaya ve hava akımlarına açıktır. Aynanın periyodik olarak kaplanması (alüminize edilmesi) gerekebilir.
✅ Sonuç: Mühendis, daha yüksek ışık toplama gücüne ulaşmak ve maliyeti düşürmek için aynalı (yansıtıcı) teleskop tasarımını seçmelidir.
