Soru:
Aşağıdaki cümlede, fiillerin kip eklerini ve bu kiplerin zaman anlamı taşıyıp taşımadığını belirtiniz.
"Her akşam yürüyüş yaparım ve bir kitap okurum."
Çözüm:
💡 Fiillerdeki kip eklerini ve bu eklerin cümleye kattığı anlamı inceleyelim.
- ➡️ yaparım fiilini inceleyelim: Fiil kökü "yap-"tır. "-arım" eki, fiile geniş bir zaman anlamı (alışkanlık, her zaman yapılan iş) katmaktadır.
- ➡️ okurum fiilini inceleyelim: Fiil kökü "oku-"dur. "-rum" eki (aslında geniş zaman eki -r'nin şahıs eki ile birleşmiş halidir), bu fiile de geniş zaman anlamı katmaktadır.
- ➡️ Her iki fiil de haber kiplerinden geniş zaman kipi ile çekimlenmiştir. Haber kipleri, işin gerçekleşme zamanını bildirdiği için zaman anlamı taşır.
✅ Sonuç: Her iki fiildeki ekler de geniş zaman kipine aittir ve zaman anlamı taşır.
