Soru:
"Şimdi dışarı çıkıyorum." ve "Dün akşam film izledik." cümlelerindeki fiillerin kip eklerini bulunuz. Bu kiplerin hangi zamanı ifade ettiğini ve özelliklerini açıklayınız.
Çözüm:
💡 Bu soruda, fiillerin cümlede kullanıldıkları zaman dilimine dikkat etmemiz gerekiyor. Adım adım gidelim:
- ➡️ "çıkıyorum" fiili:
- Fiil kökü: çık-
- Kip eki: -ıyor (Şimdiki zaman kipi)
Şimdiki zaman kipi (-yor), eylemin konuşma anında devam ettiğini gösterir. "Şimdi" kelimesi de bu zaman anlamını desteklemektedir. Bu kip, eylemin içinde bulunulan anda yapılmakta olduğunu vurgular.
- ➡️ "izledik" fiili:
- Fiil kökü: izle-
- Kip eki: -di (Görülen/Bilinen geçmiş zaman kipi)
- Şahıs eki: -k (1. çoğul şahıs)
Görülen geçmiş zaman kipi (-di), eylemin geçmişte yapıldığını ve bu eyleme konuşanın bizzat tanık olduğunu veya kesin olarak bildiğini ifade eder. "Dün akşam" ifadesi geçmiş zamanı işaret etmektedir.
✅ Sonuç: İlk cümlede şimdiki zaman (-yor), ikinci cümlede ise görülen geçmiş zaman (-di) kipi kullanılmıştır.
