Soru:
"Yaz-" fiilini aşağıda istenen kiplerde çekimleyerek cümle içinde kullanınız. Kullanılan kipin hangi ana gruba ait olduğunu belirtiniz.
- a) Görülen Geçmiş Zaman (-dı)
- b) İstek Kipi (-a)
- c) Geniş Zaman (-r)
- d) Gereklilik Kipi (-malı)
Çözüm:
💡 Bu soruda fiili farklı kiplerde çekimleyerek iki ana kip grubundan örnekler vereceğiz.
- ➡️ a) "Yazdı" → "Dün anneme bir mektup yazdı." Bu kip, geçmişte yaşanmış ve tanık olunan bir olayı anlattığı için Görülen Geçmiş Zaman kipidir ve bir Haber Kipi'dir.
- ➡️ b) "Yaza" → "Bu akşam seninle bir hikâye yaza." Bu kip, işin yapılmasına yönelik bir içten dileği anlattığı için İstek Kipi'dir ve bir Dilek Kipi'dir.
- ➡️ c) "Yazar" → "Her hafta sonu günlük yazar." Bu kip, işin her zaman yapıldığını veya yapılabileceğini bildirdiği için Geniş Zaman kipidir ve bir Haber Kipi'dir.
- ➡️ d) "Yazmalı" → "Bu ödevi yarına kadar yazmalıyım." Bu kip, işin yapılmasının gerekli olduğunu anlattığı için Gereklilik Kipi'dir ve bir Dilek Kipi'dir.
✅ Görüldüğü gibi, bir fiil hem haber hem de dilek kipleriyle çekimlenebilir. Fiilde kipler 2 ana gruba ayrılır.
