Soru:
Bir araştırma ekibi, Cumhuriyet Dönemi Türkiye'sinde "kalkınma" kavramının gazetelerde zaman içinde nasıl bir dönüşüm geçirdiğini incelemek istiyor. Bu amaçla, 1920'lerden 1980'lere kadar yayınlanmış dijitalleştirilmiş gazete arşivlerini tarayacaklar. Bu çalışmada hangi dijital yöntem kullanılmalıdır? Bu yöntemin araştırmacılara "kalkınma" kavramının evrimi hakkında sağlayacağı iki somut bilgiyi örnekleyin.
Çözüm:
💡 Büyük metin külliyatlarındaki kavramların zamanla değişen kullanımını izlemek için özel bir analiz gerekir.
- ➡️ Adım 1: Yöntemi Belirleme - Ekip, büyük metin koleksiyonlarında belirli kelime veya kavramların kullanım sıklığını zaman ekseninde izlemeye yarayan Kelime Sıklığı Analizi ve Sözcük Bulutları (Word Clouds) ile desteklenmiş Tematik Analiz yapmalıdır. Daha gelişmiş bir seviye için Kavramsal Ağ Analizi de kullanılabilir.
- ➡️ Adım 2: Somut Bilgileri Örnekleme - Bu yöntemle araştırmacılar şu tür somut bilgilere ulaşabilir:
1. İlişkili Kavramların Değişimi: 1920'lerde "kalkınma" en çok "demiryolu" ve "tarım" kelimeleriyle birlikte anılırken, 1950'lerde "sanayi" ve "planlama", 1980'lerde ise "ihracat" ve "özel sektör" kelimeleriyle ilişkilendirilebilir. Bu, kalkınma politikalarındaki dönüşümü gösterir.
2. Frekans Dalgalanmaları: "Kalkınma" kelimesinin kullanım sıklığının, beş yıllık kalkınma planlarının açıklandığı dönemlerde anlık olarak nasıl zirve yaptığı gözlemlenebilir, böylece kavramın gündemdeki yerinin nicel verilerle haritası çıkarılır.
✅ Sonuç olarak, Kelime Sıklığı ve Tematik Analiz yöntemi kullanılmalı ve bu yöntem, kavramın ilişkili olduğu diğer kelimelerdeki değişim ve zaman içindeki popülerlik dalgalanmaları hakkında somut bilgiler sağlayacaktır.
