Soru:
"Yazar, romanında kelimeleri bir ressamın fırçası gibi kullanmış." cümlesinde geçen altı çizili ifade için aşağıdakilerden hangisi söylenebilir?
- A) Kalıplaşmış bir deyimdir.
- B) Kalıplaşmamış bir söz öbeğidir.
- C) Öbeği oluşturan kelimeler gerçek anlamlarıyla kullanılmıştır.
- D) Bir ikilemedir.
Çözüm:
💡 Bu soruyu çözmek için ifadenin yapısını ve anlam özelliklerini incelemeliyiz.
- ➡️ 1. Adım: Anlam Analizi: "Kelimeleri bir ressamın fırçası gibi kullanmak", yazarın çok yetenekli, yaratıcı ve etkileyici bir şekilde yazdığını anlatmak için kullanılan mecazlı bir benzetmedir. Kelimeler gerçekten fırça değildir.
- ➡️ 2. Adım: Kalıp Kontrolü: Bu ifade dilde kesin ve değişmez bir kalıp değildir. "Kelimeleri bir heykeltıraşın çekici gibi işlemek" veya "anlatımı bir müzisyenin notasını kullanmak gibi" gibi farklı benzetmelerle aynı anlam verilebilir. Bu esneklik, onun kalıplaşmadığını gösterir.
- ➡️ 3. Adım: Seçenekleri Eleme: A seçeneği yanlıştır çünkü kalıplaşmış bir deyim değildir. C seçeneği yanlıştır çünkü mecaz anlam vardır. D seçeneği yanlıştır çünkü aynı kelimenin tekrarı veya anlamı güçlendiren sözcükler (ufak tefek, yavaş yavaş) yoktur.
✅ Sonuç: İfade, birden fazla kelimeden oluşan, mecazlı bir anlam taşıyan ve kalıplaşmamış bir ifade olduğu için doğru cevap B seçeneğidir.
