Soru:
Kabartma yöntemiyle hazırlanmış bir haritada, 1/50.000 ölçek kullanılmıştır. Bu haritada gerçekte 1000 metre yüksekliğinde olan bir dağ, model üzerinde kaç cm ile gösterilmelidir? (Not: Yükselti, genellikle dikey ölçekle ifade edilir ve bu problemde dikey ölçeğin yatay ölçeğin 5 katı olduğu varsayılacaktır.)
Çözüm:
💡 Bu soru, kabartma yapımında kullanılan dikey ölçek (yükselti ölçeği) kavramını anlamayı gerektirir. Kabartmalarda yer şekilleri abartılarak gösterilir.
- ➡️ Adım 1: Yatay Ölçeği Bul - Soruda yatay ölçek 1/50.000 olarak verilmiştir. Bu, harita üzerindeki 1 cm'nin gerçekte 50.000 cm (yani 500 metre) karşılık geldiği anlamına gelir.
- ➡️ Adım 2: Dikey Ölçeği Hesapla - Sorunun not kısmında, dikey ölçeğin yatay ölçeğin 5 katı olduğu belirtilmiştir. Yani dikey ölçek: \( 5 \times (1/50.000) = 1/10.000 \) olur.
- ➡️ Adım 3: Modeldeki Yüksekliği Hesapla - Gerçek yükseklik 1000 metre, yani 100.000 cm'dir. Dikey ölçek 1/10.000 olduğuna göre:
\( \text{Haritadaki Yükseklik} = \text{Gerçek Yükseklik} \times \text{Dikey Ölçek} \)
\( \text{Haritadaki Yükseklik} = 100.000 \; \text{cm} \times (1/10.000) = 10 \; \text{cm} \)
✅ Sonuç olarak, 1000 metrelik dağ, kabartma modeli üzerinde 10 cm yüksekliğinde gösterilmelidir.
