Soru:
Mustafa Kemal Atatürk'ün fikir hayatının şekillenmesinde, özellikle akılcılık ve pozitivizm konularında derin izler bırakan Fransız düşünür kimdir? Bu düşünürün temel görüşleri nelerdir ve Atatürk'ün hangi sözlerinde/pratiklerinde bu etkiyi görmek mümkündür?
Çözüm:
💡 Bu soruyu çözmek için öncelikle Atatürk'ün eğitim gördüğü dönemde etkili olan Fransız düşünürleri ve onların temel fikirlerini hatırlamalıyız.
- ➡️ İlk Adım: Soruda bahsedilen kavramlar "akılcılık" ve "pozitivizm"dir. Bu felsefi akımın 19. yüzyıldaki en önemli temsilcisi Fransız düşünür Auguste Comte'dur.
- ➡️ İkinci Adım: Auguste Comte, Pozitivizm felsefesinin kurucusudur. Bu felsefe, bilginin sadece deney ve gözleme dayalı olması gerektiğini, metafizik ve dini açıklamaların bilim dışı olduğunu savunur. "Bilim, gözlemdir." anlayışı hakimdir.
- ➡️ Üçüncü Adım: Atatürk, Comte'un bu görüşlerinden etkilenmiştir. Bu etkiyi, "Hayatta en hakiki mürşit ilimdir" sözünde ve Türkiye Cumhuriyeti'ni bilim temeli üzerine inşa etme çabalarında (örneğin, üniversite reformu) açıkça görmek mümkündür.
✅ Sonuç olarak, cevap Auguste Comte'dur. Onun pozitivist felsefesi, Atatürk'ün akılcı ve bilimsel dünya görüşünün temel taşlarından birini oluşturmuştur.
