Soru:
Mustafa Kemal, "Hürriyet ve istiklal benim karakterimdir" demiştir. Bu sözün arka planında, milli mücadele ve milli egemenlik fikirlerini destekleyen, "Toplum Sözleşmesi" adlı eseriyle ünlü hangi yabancı düşünürün etkisi görülmektedir? Bu düşünürün temel tezi nedir?
Çözüm:
💡 Bu soru, Atatürk'ün bağımsızlık ve milli irade vurgusunun felsefi kökenlerini anlamamızı sağlar.
- ➡️ İlk Adım: "Hürriyet ve istiklal" kavramları, bir devletin yönetim biçiminin halkın iradesine dayanması gerektiği fikrini çağrıştırır. Bu, "egemenlik kayıtsız şartsız milletindir" ilkesinin temelidir.
- ➡️ İkinci Adım: Bu ilkeyi savunan ve Fransız İhtilali'ni derinden etkileyen düşünür, Jean-Jacques Rousseau'dur. Rousseau'nun Toplum Sözleşmesi adlı eseri, egemenliğin halkta olduğu ve yöneticilerin bu gücü halktan aldığı fikrini işler.
- ➡️ Üçüncü Adım: Atatürk'ün "Milli egemenlik öyle bir nurdur ki, onun karşısında zincirler erir, taç ve tahtlar batar, mahvolur" sözü, Rousseau'nun "Genel İrade" (volonté générale) kavramıyla birebir uyumludur. TBMM'nin açılması, saltanatın kaldırılması ve cumhuriyetin ilanı, bu fikrin somut uygulamalarıdır.
✅ Sonuç olarak, Mustafa Kemal'in milli egemenlik ve bağımsızlık anlayışında, Jean-Jacques Rousseau'nun "Toplum Sözleşmesi" teorisinin önemli bir etkisi bulunmaktadır.
