Soru:
Bir tarih öğrencisi, Osmanlı İmparatorluğu'nun kuruluş dönemini araştırmaktadır. Aşağıdaki kaynaklardan hangisi bu dönem için birinci elden kaynak olarak kabul edilir?
- A) 2020 yılında yazılmış bir Osmanlı Tarihi ders kitabı
- B) Orhan Gazi dönemine ait bir sikke (para)
- C) 19. yüzyılda bir Fransız gezginin Osmanlı üzerine yazdığı seyahatname
- D) 21. yüzyılda bir tarihçinin kuruluş dönemi hakkındaki akademik makalesi
Çözüm:
💡 Birinci elden kaynak, olayın geçtiği dönemde yaşamış ve doğrudan tanık olmuş kişiler veya o dönemden kalan eserlerdir.
- ➡️ A seçeneği: 2020'de yazılmıştır. Olaydan çok sonra hazırlanmış, yorum içeren bir ikinci elden kaynaktır.
- ➡️ B seçeneği: Orhan Gazi döneminden kalan bir sikke, o dönemin ekonomisi, yönetimi ve kültürü hakkında doğrudan bilgi veren bir nesnedir. Olayın çağdaşıdır.
- ➡️ C seçeneği: 19. yüzyılda yazılmıştır. Kuruluş döneminden yüzyıllar sonra kaleme alınmıştır ve bir yabancının gözlemlerini içerir.
- ➡️ D seçeneği: Günümüzde bir araştırmacının, diğer kaynakları inceleyerek yazdığı bir yorumdur.
✅ Sonuç: Doğru cevap, olayın yaşandığı dönemden kalan orijinal bir nesne olduğu için B seçeneğidir.