Soru:
Arkeolojik bir kazıda MÖ 2000 yılına tarihlenen bir yerleşim yeri bulunmuştur. Kazı alanındaki aşağıdaki buluntulardan hangisi, o dönemin günlük yaşamı hakkında bilgi veren birinci elden bir kaynak değildir?
- A) Pişmiş topraktan yapılmış mutfak kapları
- B) Evlerin temel kalıntıları
- C) Kazı başkanının buluntular hakkında yazdığı günlük notları
- D) Üzerinde o dönemin yazısı bulunan bir mühür
Çözüm:
💡 Bu soruda birinci elden kaynak olmayan seçeneği bulmamız isteniyor. Birinci elden kaynak, araştırılan dönemden kalan orijinal eserlerdir.
- ➡️ A seçeneği: Mutfak kapları, o dönemde insanlar tarafından yapılmış ve kullanılmış orijinal nesnelerdir. Birinci elden kaynaktır. ✔️
- ➡️ B seçeneği: Ev kalıntıları, o dönemin mimarisi ve yerleşim düzeni hakkında doğrudan kanıttır. Birinci elden kaynaktır. ✔️
- ➡️ C seçeneği: Kazı başkanının notları, buluntuları yorumlayarak günümüzde yazılmıştır. Bu notlar, buluntuların kendisi (birinci elden) değil, onlar hakkındaki modern bir yorumdur (ikinci elden). ❌
- ➡️ D seçeneği: O dönemden kalan mühür, yazılı bir belge ve kültürel bir nesne olarak birinci elden kaynaktır. ✔️
✅ Sonuç: Birinci elden kaynak olmayan, günümüzde oluşturulmuş bir yorum olduğu için C seçeneğidir.
