Soru:
Osmanlı Devleti, I. Dünya Savaşı'ndan yenik ayrıldıktan sonra, 10 Ağustos 1920'de İtilaf Devletleri ile imzalamak zorunda kaldığı Sevr Antlaşması'na göre, aşağıdaki bölgelerden hangisi doğrudan Fransız mandası altına girmiştir? Ayrıca, bu antlaşma fiilen neden yürürlüğe girmemiştir?
- A) İzmir ve çevresi
- B) Doğu Anadolu'da bir Ermeni devleti
- C) Güneybatı Anadolu (Antalya, Konya çevresi)
- D) Suriye ve Lübnan
Çözüm:
💡 Bu soru, Sevr Antlaşması'nın paylaşım planlarını ve tarihsel akıbetini bilmeyi gerektirir.
- ➡️ İlk adım, Sevr Antlaşması'nın Osmanlı Devleti'ni parçalayan ağır maddelerini hatırlamaktır.
- ➡️ Sevr'e göre;
- A) İzmir ve çevresi: Yunanistan'a bırakılacaktı.
- B) Doğu Anadolu'da bir Ermeni devleti: Kurulacaktı.
- C) Güneybatı Anadolu (Antalya, Konya çevresi): İtalyan nüfuz bölgesi olacaktı.
- D) Suriye ve Lübnan: Osmanlı'dan ayrılacak ve Fransız mandası altına girecekti.
- ➡️ Bu bilgilere göre, doğrudan Fransız mandası altına giren bölge Suriye ve Lübnan'dır.
- ➡️ Antlaşmanın neden yürürlüğe girmediği sorusuna gelince: Sevr, Osmanlı Mebusan Meclisi tarafından hiçbir zaman onaylanmamıştır. Daha da önemlisi, Mustafa Kemal Atatürk önderliğinde başlatılan Kurtuluş Savaşı bu antlaşma şartlarını kabul etmemiş ve İtilaf Devletleri'ne karşı mücadele ederek, Sevr'i geçersiz kılan Lozan Antlaşması'nın imzalanmasını sağlamıştır.
✅ Sonuç: Sevr Antlaşması'na göre Suriye ve Lübnan Fransız mandası altına girmiştir. Ancak bu antlaşma, Türk milletinin direnişi (Kurtuluş Savaşı) ve TBMM'nin kurulması nedeniyle hiçbir zaman uygulanamamış ve hukuken geçersiz sayılmıştır.
