Yerin iç yapısı hakkında bilgiler nasıl elde edilir

Örnek 07 / 12
Soru:

Bir deprem sırasında oluşan P (birincil) ve S (ikincil) dalgaları ile ilgili aşağıdaki gözlemler yapılıyor:
1. S dalgaları, Dünya'nın belirli bir derinliğinden sonra gözlemlenemiyor.
2. P dalgaları ise aynı bölgede bir gölge konisi oluşturuyor ancak tamamen kaybolmuyor.
Bu gözlemler, Dünya'nın iç yapısı hakkında hangi iki önemli sonucu ortaya koymaktadır?

Çözüm:

💡 Sismik dalgaların farklı katmanlardaki davranışları, o katmanların fiziksel durumu (katı/sıvı) hakkında direkt bilgi verir.

  • ➡️ 1. Gözlem için: S dalgaları enine dalgalardır ve sadece katı ortamlarda yayılabilir. Bir bölgede S dalgalarının gözlemlenememesi, o bölgenin sıvı halde olduğunu kanıtlar.
  • ➡️ 2. Gözlem için: P dalgaları boyuna dalgalardır ve hem katı hem sıvı ortamlarda yayılabilir. Sıvı bir çekirdekten geçerken kırılmaya uğrayarak bir "gölge konisi" oluştururlar, ancak tamamen kaybolmazlar. Bu da sıvı dış çekirdeğin varlığını doğrular.

✅ Bu iki gözlem birlikte değerlendirildiğinde: 1) Dünya'nın merkezinde S dalgalarını iletmeyen, yani sıvı halde bir "Dış Çekirdek" bulunmaktadır. 2) Bu sıvı katman, P dalgalarının kırılmasına ve bir gölge konisi oluşturmasına neden olmaktadır.

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12