Yerin iç yapısı hakkında bilgiler nasıl elde edilir

Örnek 08 / 12
Soru:

Dünya'nın iç yapısı hakkında bilgi edinmek için kullanılan yöntemlerden biri de "yerçekimi anomalileri"ni incelemektir. Bir bölgede ölçülen yerçekimi değeri, teorik olarak hesaplanan değerden farklıysa, bu duruma anomali denir.
Bir dağ zincirinin altında, ölçülen yerçekimi değerinin beklenenden daha düşük olduğu tespit edilmiştir. Bu durum, dağların kökü ile ilgili olarak hangi modeli destekler?

Çözüm:

💡 Bu soru, izostasi (denge) kavramını ve yerçekimi ölçümlerinin bu dengeyi anlamamıza nasıl yardımcı olduğunu sorguluyor.

  • ➡️ Adım 1: Yer kabuğu, daha yoğun olan manto üzerinde yüzer, tıpkı buzdan bir dağın su üzerinde yüzmesi gibi. Buna izostasi denir.
  • ➡️ Adım 2: Suyun içindeki buzdağının görünen kısmından çok daha büyük bir kısmı su altındadır. Benzer şekilde, yüksek dağların da mantonun içine doğru uzanan derin "kök"leri vardır.
  • ➡️ Adım 3: Eğer bir dağın altındaki yerçekimi beklenenden düşük çıkıyorsa, bu, o bölgedeki kütle eksikliğine işaret eder. Dağın hacimli ama düşük yoğunluklu kökü, üstteki yüksek kütleyi bir miktar dengeler ve toplam çekimi teorik değerin altına çeker.

✅ Bu gözlem, dağların mantoya batmış halde bulunan ve hafif malzemelerden oluşan bir kökü olduğu modelini (izostatik denge modelini) güçlü bir şekilde destekler.

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12