Yerin iç yapısı hakkında bilgiler nasıl elde edilir

Bir deprem sırasında oluşan P (birincil) ve S (ikincil) dalgalarının davranışları, Dünya'nın iç katmanları hakkında kritik bilgiler verir. Aşağıdaki durumu yorumlayınız:

Sismograflar, belirli bir açısal mesafeden (\(105^\circ\)) sonraki istasyonlarda S dalgalarını kaydetmezken, P dalgalarının kaydedilmeye devam ettiği ancak bir "gölge bölge"ye girdiği gözlemlenmiştir.

Bu gözlem, Dünya'nın iç yapısı ile ilgili bize neyi kanıtlar?

💡 Bu soru, sismik dalgaların davranışlarından yola çıkarak mantık yürütmemizi gerektirir.

• ➡️ S dalgaları sadece katı ortamlarda yayılabilir. Belirli bir noktadan sonra görülmemeleri, dalgaların katı olmayan (sıvı) bir katmandan geçtiğini gösterir.
• ➡️ P dalgalarının gölge bölgesi ise, bu dalgaların hızlarının ani ve keskin bir şekilde değiştiği bir sınırdan (yoğunluk ve bileşim değişimi) geçtiklerini işaret eder.
• ➡️ Bu iki kanıt bir araya getirildiğinde, Dünya'nın dış çekirdeğinin sıvı halde olduğu ve manto ile çekirdek arasında keskin bir sınır (Wiechert–Gutenberg süreksizliği) bulunduğu sonucuna varırız. Sıvı dış çekirdek, S dalgalarını engeller ve P dalgalarını kırarak bir gölge bölgesi oluşturur.

✅ Sonuç: Sismik dalgaların bu davranışı, Dünya'nın sıvı bir dış çekirdeğe sahip olduğunun en güçlü kanıtıdır.