Soru:
Aşağıdaki tablo, Türkiye'deki dört farklı bölgede yetiştirilen başlıca tarım ürünlerini göstermektedir. Tabloyu analiz ederek her bir bölgenin iklim ve yer şekilleri hakkında çıkarımlarda bulununuz.
| Bölge | Başlıca Tarım Ürünleri |
|---|
| A Bölgesi | Çay, Fındık, Mısır |
| B Bölgesi | Buğday, Arpa, Şeker Pancarı |
| C Bölgesi | İncir, Üzüm, Zeytin, Pamuk |
| D Bölgesi | Çavdar, Patates, Yerel Sebzeler |
Çözüm:
💡 Bu soruda, ürünlerin iklim ve toprak isteklerini bilerek, bölgelerin coğrafi özelliklerini tahlil edeceğiz. Her bitki bir ipucudur!
- ➡️ A Bölgesi Tahlili: Çay bol yağışlı, yıkanmış asitli toprakları; Fındık nemli, ılıman iklimi; Mısır ise yaz yağışlarını sever. Bu üçlü, yazları yağışlı, nemli ve ılıman bir iklimi işaret eder. Bu özellikler Türkiye'de sadece Karadeniz İklimine, dolayısıyla Karadeniz Bölgesi'ne aittir.
- ➡️ B Bölgesi Tahlili: Buğday ve Arpa kurakçıl, ilkbahar yağışlarıyla yetişen tahıllardır. Şeker Pancarı ise sulama ister ve Orta Anadolu'da yaygındır. Bu ürün kombinasyonu, yazları kurak, karasal iklimin hakim olduğu İç Anadolu Bölgesi'ni düşündürür.
- ➡️ C Bölgesi Tahlili: İncir, Üzüm, Zeytin Akdeniz ikliminin tipik yaz kuraklığına dayanıklı ürünleridir. Pamuk ise yazın sıcaklık ve sulama ister. Bu "dörtlü", yazları sıcak ve kurak, kışları ılık ve yağışlı geçen Akdeniz İkliminin ve bu iklimin görüldüğü Ege ve Akdeniz Bölgeleri'nin karakteristik ürünleridir.
- ➡️ D Bölgesi Tahlili: Çavdar ve Patates serin yazlı, soğuğa dayanıklı ürünlerdir. Yerel sebzecilik ise kısa süren yaz dönemine işaret eder. Bu ürünler, yaz mevsiminin de serin geçtiği, yükseltinin fazla olduğu Doğu Anadolu Bölgesi'nin yayla ve platolarında yetiştirilir.
✅ Tablonun tahlili sonucunda, tarım ürünlerinin bir bölgenin iklimi ve yer şekilleri hakkında güçlü kanıtlar oluşturduğunu görüyoruz. Her bitki, yetiştiği coğrafyanın sessiz bir tanığıdır.
