Soru:
Bir tarihçi, 1453 yılında İstanbul'un Fethi'nin sonuçlarını çözümlemek istiyor. Aşağıdaki maddelerden hangisi bu olayın ekonomik bir sonucu olarak değerlendirilebilir?
- A) İpek Yolu'nun Osmanlı Devleti'nin kontrolüne geçmesi
- B) Orta Çağ'ın kapanıp Yeni Çağ'ın başlaması
- C) II. Mehmed'in "Fatih" unvanını alması
- D) Bizans İmparatorluğu'nun yıkılması
Çözüm:
💡 Bu soruda, bir olayın sonuçlarını "ekonomik" açıdan tahlil etmemiz isteniyor. Tahlil yaparken, öncelikle seçeneklerdeki her bir bilginin hangi kategoriye (siyasi, ekonomik, kültürel, dini) girdiğini ayırt etmeliyiz.
- ➡️ Adım 1: Seçenekleri Kategorilere Ayırma
A) İpek Yolu'nun kontrolü: Ticaret yolları, üretim, pazar ve gelirle ilgilidir. ➡️ Ekonomik
B) Çağ değişimi: Tarihsel dönemlendirme ve evrensel bir dönüm noktasıdır. ➡️ Siyasi/Tarihsel
C) "Fatih" unvanı: Hükümdarlık statüsü ve prestijle ilgilidir. ➡️ Siyasi
D) Bir devletin yıkılması: Siyasi yapıdaki köklü bir değişikliktir. ➡️ Siyasi
- ➡️ Adım 2: Ekonomik Sonuca Odaklanma
Sorunun odağı "ekonomik sonuç" olduğu için, doğrudan ticaret, maliye ve zenginlik akışını etkileyen seçeneği bulmalıyız. İpek Yolu'nun kontrolü, Osmanlı Devleti'nin ticari gelirlerini artırmış ve Avrupalı devletleri yeni yollar aramaya itmiştir.
✅ Sonuç olarak, ekonomik tahlil yapıldığında doğru cevap A seçeneğidir.