Soru:
"Evimizdeki" kelimesini inceleyiniz. Bu kelimede kaç tane yapım eki olduğunu bulunuz.
Çözüm:
💡 Yapım ekleri, kelimenin anlamını değiştirerek yeni kelime türeten eklerdir. Kelimeyi parçalara ayırıp her bir ekin işlevine bakacağız.
- ➡️ 1. Adım: Kelimenin kökünü bulalım. Kelimenin kökü "ev" ismidir.
- ➡️ 2. Adım: Köke gelen ilk eki inceleyelim. "-im" eki, "ev" kelimesine gelerek "benim evim" anlamı katmıştır. Bu, bir iyelik (aitlik) bildirdiği için çekim ekidir. (ev + im = evim)
- ➡️ 3. Adım: İkinci eki inceleyelim. "-iz" eki, "evim" kelimesine gelerek "bizim evimiz" anlamı katmıştır. Bu da bir iyelik eki olduğu için çekim ekidir. Ancak burada dikkat! "ev-im-iz" şeklinde iki iyelik eki peş peşe gelmez. Buradaki "-iz", aslında "biz" anlamına gelen bir tamlayan eki (-in) veya iyelik değil, kaynaştırma üzerine gelen bir ek olarak düşünülebilir. Fakat standart ayrımda "ev-imiz" şeklinde tek bir iyelik eki (-imiz) olarak kabul edilir ve bu bir çekim ekidir.
- ➡️ 4. Adım: Üçüncü eki inceleyelim. "-de" eki, bulunma hal ekidir ve bir çekim ekidir. (evimiz + de = evimizde)
- ➡️ 5. Adım: Son eki inceleyelim. "-ki" eki, "evimizde" kelimesine gelerek "evimizde bulunan" anlamında yeni bir sıfat türetmiştir. Bu nedenle "-ki" eki bir yapım ekidir. (evimizde + ki = evimizdeki)
✅ Sonuç: "Evimizdeki" kelimesinde sadece 1 tane yapım eki vardır, o da "-ki" ekidir.