Soru:
Aşağıdaki sözcük çiftlerinden hangisinde, her iki sözcük de basit yapılıdır?
A) Evcil - Kuşlar
B) Masamdaki - Defter
C) Soruyu - Çözdüm
D) Bilgisayar - Kitaplık
Çözüm:
💡 Seçenekleri teker teker inceleyerek sözcüklerin yapısını analiz edelim.
- ➡️ A) Evcil - Kuşlar: "Evcil", "ev" köküne "-cil" yapım eki gelerek türetilmiştir (Türemiş). "Kuşlar", "kuş" köküne "-lar" çoğul eki (çekim eki) gelmiştir (Basit). İkisi de basit değil.
- ➡️ B) Masamdaki - Defter: "Masamdaki", "masa" köküne "-m" (iyelik eki), "-n" (kaynaştırma), "-da" (bulunma hâl eki), "-ki" (yapım eki) ekleri gelmiştir. "-ki" yapım eki olduğu için sözcük türemiştir. "Defter" ise hiç ek almamış yalın hâldedir (Basit). İkisi de basit değil.
- ➡️ C) Soruyu - Çözdüm: "Soruyu", "soru" köküne "-u" belirtme hâl eki (çekim eki) gelmiştir (Basit). "Çözdüm", "çöz-" fiil köküne "-dü" (geçmiş zaman eki) ve "-m" (1. tekil şahıs eki) çekim ekleri gelmiştir (Basit). Her ikisi de BASİT yapılıdır.
- ➡️ D) Bilgisayar - Kitaplık: "Bilgisayar", "bilgi" ve "sayar" sözcüklerinin birleşmesiyle oluşmuştur (Birleşik). "Kitaplık", "kitap" köküne "-lık" yapım eki gelerek türetilmiştir (Türemiş). İkisi de basit değil.
✅ Doğru cevap, her iki sözcüğün de yalnızca çekim eki almış veya hiç ek almamış olduğu C seçeneğidir.