Soru:
Aşağıdaki kelimelerden hangisi hem yapım eki almış (türemiş) hem de iki kelimenin birleşmesiyle oluşmuş (birleşik) bir kelimedir?
- A) Evcil
- B) Kuşbakışı
- C) Kitapçı
- D) Sivrisinek
Çözüm:
💡 Bu soruyu çözmek için her seçeneği iki kriteri kontrol ederek inceleyeceğiz: Türemiş mi? ve Birleşik mi?
- ➡️ A) Evcil: "Ev" kelimesine "-cil" yapım eki gelmiştir. Bu bir türemiş kelimedir. Ancak iki ayrı kelimenin birleşmesiyle oluşmamıştır, yani birleşik kelime değildir.
- ➡️ B) Kuşbakışı: "Kuş" ve "bakış" kelimeleri birleşmiştir. Bu bir birleşik kelimedir. Ancak "bakış" kelimesi "bak-" fiiline "-ış" yapım eki gelerek türemiştir. Yani bu kelime hem türemiş hem de birleşiktir.
- ➡️ C) Kitapçı: "Kitap" kelimesine "-çı" yapım eki gelmiştir. Bu bir türemiş kelimedir ama birleşik kelime değildir.
- ➡️ D) Sivrisinek: "Sivri" ve "sinek" kelimelerinin birleşmesiyle oluşmuştur. Bu bir birleşik kelimedir. Ancak bu kelimelerin hiçbiri yapım eki almamıştır, ikisi de basit kelimedir. Yani türemiş değildir.
✅ Sonuç: Hem türemiş hem birleşik olan kelime B) Kuşbakışı'dır.