Soru:
"Her yaz, dedem bize masallar anlatırdı." cümlesinde fiilde anlam kayması var mıdır? Nedenini açıklayınız.
Çözüm:
💡 Bu soruyu çözmek için fiilin kipi ile cümlenin anlamını derinlemesine incelemek gerekir.
- ➡️ 1. Adım: Cümledeki fiili ve kipini belirleyelim.
- Fiil: anlatırdı
- Kip: Geçmiş Zamanın Hikâyesi (-di'li geçmişin hikâyesi / -rdı eki)
- ➡️ 2. Adım: Kipin temel anlamını ve cümledeki kullanımını karşılaştıralım.
- Geçmiş Zamanın Hikâyesi kipi, genellikle geçmişte yaşanmış ve bitmiş bir eylemi anlatır. ("Dün bize geldi." → Görülen Geçmiş / "Dün bize gelmişti." → Hikâye)
- Ancak bu cümlede "Her yaz" ifadesi kullanılmıştır. Bu ifade, eylemin geçmişte süreklilik gösterdiğini, alışkanlık halinde tekrarlandığını bildirir.
- ➡️ 3. Adım: Sonuca varalım.
- Geçmiş Zamanın Hikâyesi kipi, burada kendi temel "geçmişte kesinlikle olmuş" anlamından çıkarak geçmişte alışkanlık anlamı kazanmıştır.
✅ Sonuç: Evet, bu cümlede fiilde anlam kayması vardır. "Anlatırdı" fiili (Geçmiş Zamanın Hikâyesi), "geçmişte alışkanlık" anlamını karşılamak için kullanılmıştır.
