Soru:
"Bu soruyu çözmek, göründüğünden daha kolaydı." cümlesindeki ek fiilin işlevini ve hangi kip ekinden sonra geldiğini açıklayınız.
Çözüm:
💡 Bu soruda ek fiil, birleşik zamanlı fiil oluşturmamıştır. İsim soylu bir sözcüğe eklenmiştir.
- ➡️ Cümlenin yüklemi "kolaydı" sözcüğüdür. Bu sözcüğü incelediğimizde: "kolay" (isim soylu sıfat) + "-idi" (ek fiil) = "kolaydı".
- ➡️ Ek fiil burada, "-di" (-dı, -di, -du, -dü; -tı, -ti, -tu, -tü) şeklindedir ve isim soylu "kolay" sözcüğünü yüklem yapma görevini üstlenmiştir.
- ➡️ Ek fiilin "-idi" şekli, aynı zamanda görülen geçmiş zaman anlamı katar. Cümlede "kolay olma" durumu, geçmişte yaşanmış ve cümleyi söyleyen kişi tarafından bizzat gözlemlenmiş/deneyimlenmiş gibi bir anlam vardır.
- ➡️ Sorunun ikinci kısmı: Ek fiil burada bir kip ekinden sonra gelmemiştir. Doğrudan isme eklenmiştir. Kip eki almış bir fiille birleşmediği için birleşik zamanlı fiil de değildir.
✅ Sonuç: Ek fiilin işlevi, isim soylu "kolay" sözcüğünü yüklem yapmak ve bu yükleme görülen geçmiş zaman anlamı katmaktır. Herhangi bir kip ekinden sonra gelmemiştir.