Soru:
"Oraya zamanında varmışsak, treni kaçırmamış oluruz." cümlesindeki şart birleşik zamanlı fiili bulunuz ve bu kipin cümleye kattığı anlamı yazınız.
Çözüm:
💡 Bu soruda, fiili bulmanın yanı sıra şart kipinin cümlede nasıl bir işlevi olduğunu da anlamamız gerekiyor.
- ➡️ Fiili Bulma: Cümledeki fiillere bakalım: "varmışsak" ve "oluruz".
- ➡️ "varmışsak" fiilini analiz edelim:
- Fiil kökü: var-
- Önce duyulan geçmiş zaman (-miş) ekini alır: var-mış
- Sonra şart eki (-se) ve 1. çoğul şahıs eki (k) eklenir: var-mış-sa-k
Bu, duyulan geçmiş zamanın şartıdır.
- ➡️ "oluruz" fiili ise geniş zamanla çekimlenmiştir.
- ➡️ Anlam: Şart birleşik zamanı, bu cümlede temel cümlenin ("treni kaçırmamış oluruz") gerçekleşmesi için gerekli olan koşulu, şartı belirtmektedir. "Treni kaçırmama"nın koşulu, "zamanında varmak"tır.
✅ Cevap: Şart birleşik zamanlı fiil "varmışsak"tır. Bu fiil, cümleye "koşul/şart" anlamı katmaktadır.
