Çözümlü Örnek 11
Soru:
"Yeni bitirdiğim kitabın sonu çok etkileyiciydi." cümlesindeki fiilimsiyi bulunuz ve türünü açıklayınız.
Çözüm:
🔎 Fiilimsi avına çıkalım!
- ➡️ 1. Adım: Cümlede fiil anlamı taşıyan sözcükleri bulalım: "bitirdiğim" (bitir-diğ-im) ve "etkileyiciydi" (etkile-y-ici-ydi). "Etkileyiciydi" bir ek-fiil alarak yüklem olmuştur, fiilimsi değildir.
- ➡️ 2. Adım: "Bitirdiğim" sözcüğüne odaklanalım. Kökü "bitir-" fiilidir. Ancak burada -di'li geçmiş zaman anlamı yoktur. "-dik" eki ve iyelik eki (-im) almıştır.
- ➡️ 3. Adım: Bu sözcük, "hangi kitabın?" sorusuna cevap vererek "kitap" ismini niteliyor ve sıfat görevinde kullanılıyor. Fiillere gelerek onları cümle içinde sıfat yapan eklere sıfat-fiil eki denir. "-dik" eki ve onun iyelik eki almış hali olan "-diğim" bir sıfat-fiil ekidir.
✅ Sonuç: "bitirdiğim" sözcüğü fiilimsidir ve türü sıfat-fiil'dir. ("Kitabın" isminin sıfatı olmuştur.)