Çözümlü Örnek 12
Soru:
"Görülmeye değer manzaralar, yaşanacak anılar biriktirir insana." cümlesindeki fiilimsileri bularak türlerini yazınız.
Çözüm:
📖 İki farklı fiilimsi türünü bir arada görelim.
- ➡️ 1. Adım: Fiil anlamı taşıyan sözcükleri listeleyelim: "Görülmeye" (gör-ül-me-ye), "değer", "yaşanacak" (yaşa-n-acak), "biriktirir" (biriktir-ir). "Değer" isim, "biriktirir" çekimli fiildir.
- ➡️ 2. Adım: "Görülmeye" sözcüğünü inceleyelim. "Gör-" fiil kökünden türemiştir. "-me" isim-fiil eki ve "-ye" yönelme hal eki almıştır. Fiilimsi eklerinden sonra hal ekleri gelebilir. Burada fiil, isim görevine girmiştir. Dolayısıyla "Görülmeye" bir isim-fiil'dir.
- ➡️ 3. Adım: "Yaşanacak" sözcüğünü inceleyelim. "Yaşa-" fiil kökünden türemiştir. "-n" çatı eki, "-acak" ise fiili "anılar" isminin sıfatı yapmıştır. "-acak" eki bir sıfat-fiil ekidir.
✅ Sonuç: Cümlede iki fiilimsi vardır:
- Görülmeye → İsim-fiil (değer *neye?* görülmeye)
- Yaşanacak → Sıfat-fiil (*hangi* anılar? yaşanacak anılar)
