Soru:
2019 KPSS Türkçe sorusu: Aşağıdaki cümlelerin hangisi yapıca birleşik bir cümledir?
- A) Hava karardı ve yıldızlar göründü.
- B) Onu gördüm, fakat seslenemedim.
- C) Bu kitabı okumanızı tavsiye ederim.
- D> Yarın sınav var, bu yüzden çalışıyorum.
- E) O, sınıfımızın en çalışkan öğrencisidir.
Çözüm:
💡 Birleşik Cümle, içinde fiilimsi (isim-fiil, sıfat-fiil, zarf-fiil) bulunan veya bir yancümle (yan cümlecik) taşıyan cümledir. Temel kriter, yüklemin dışında fiilimsi aranmasıdır.
- ➡️ A seçeneği: "Hava karardı ve yıldızlar göründü." -> İki bağımsız cümle "ve" bağlacı ile bağlanmış. Fiilimsi yok. Bağlı Cümle.
- ➡️ B seçeneği: "Onu gördüm, fakat seslenemedim." -> İki bağımsız cümle "fakat" bağlacı ile bağlanmış. Fiilimsi yok. Bağlı Cümle.
- ➡️ C seçeneği: "Bu kitabı okumanızı tavsiye ederim." -> Yüklem "tavsiye ederim". "okumanızı" sözcüğü "-ma" isim-fiil eki aldığı için bir fiilimsidir ve bir yan cümlecik oluşturur. Birleşik Cümle (İç Cümleli Birleşik Cümle).
- ➡️ D seçeneği: "Yarın sınav var, bu yüzden çalışıyorum." -> İki bağımsız cümle virgülle ayrılmış. Fiilimsi yok. Sıralı Cümle.
- ➡️ E seçeneği: "O, sınıfımızın en çalışkan öğrencisidir." -> Tek yüklem ("öğrencisidir") var. Fiilimsi yok. Basit Cümle.
✅ Sonuç: İçinde "-ma" isim-fiil ekiyle oluşmuş bir yan cümlecik ("okumanızı") bulundurduğu için doğru cevap C seçeneğidir.
