Soru:
Aşağıdaki cümlede fiilimsi eksikliğinden kaynaklanan anlatım bozukluğunu düzelterek cümlenin doğru halini yazınız.
"Masayı kurduktan sonra, yemekleri pişirmek ve misafirler karşılama hazırlıklarına başladı."
Çözüm:
💡 Bu cümlede, bağ-fiil (-dıktan sonra) ve mastar (-mek) ile başlayan eylemlerden sonra, bir isim gelmiş ve bu isme bağlanacak bir fiilimsi eksik kalmıştır.
- ➡️ İlk adım: Cümleyi sıralı yapılar halinde yazalım: "Masayı kurduktan sonra...", "yemekleri pişirmek..." ve "misafirler karşılama...".
- ➡️ İkinci adım: İlk iki eylem sırasıyla "kurduktan" (bağ-fiil) ve "pişirmek" (mastar) fiilimsileriyle ifade edilmiş. Üçüncü ifade ise "misafirler karşılama" şeklindedir. Burada "karşılama" bir fiil değil, fiilden türemiş bir isimdir. Onu bir eylem haline getirecek olan "karşılamak" mastarı eksiktir.
- ➡️ Üçüncü adım: Eksik olan fiilimsiyi tamamlayarak cümleyi düzeltiriz: "... ve misafirleri karşılamak için hazırlıklara başladı." veya "... ve misafirleri karşılama hazırlıklarına başladı." (Burada 'karşılama' bir isimdir ve anlatım bozuk değildir.) Ancak sorudaki asıl bozukluk, 'misafirler karşılama' ifadesindeki çatı uyumsuzluğu ve fiilimsi eksikliğidir. Doğrusu "misafirleri karşılamak" olmalıdır.
✅ Doğru Cümle: "Masayı kurduktan sonra, yemekleri pişirmek ve misafirleri karşılamak için hazırlıklara başladı."