Soru:
Aşağıdaki manzumenin ilk dörtlüğünde kafiye ve redifleri bulunuz.
Hani ol gül gülerek geldiği demler şimdi
Ağlarım hâtıra geldikçe gülüştüklerimiz
O gülüş o gül gibi gül getiren gülşen imiş
Gül için ağlayalım şimdi gülen güllere
Çözüm:
💡 Bu dörtlükte "gül" kelimesi sıkça geçiyor. Anlam oyunlarına aldanmadan, sadece ses benzerliklerine odaklanalım.
- ➡️ 1. Adım - Dize Sonlarını Yazalım: "şimdi", "gülüştüklerimiz", "gülşen imiş", "güllere".
- ➡️ 2. Adım - Redif Araştırması: Dize sonlarında tekrar eden bir ek veya kelime grubu yoktur. Bu nedenle redif yoktur.
- ➡️ 3. Adım - Kafiye Araştırması: Ses benzerliklerine bakalım. "şimdi", "gülüştüklerimiz", "gülşen imiş", "güllere" kelimeleri arasında belirgin bir ses benzerliği yoktur. "gülüştüklerimiz" ve "güllere" kelimelerinde "gül" sesi var gibi görünse de, kafiye dize sonundaki seslerin benzeşmesidir. Burada "lerimiz" ve "lere" sesleri farklıdır. Ayrıca diğer dizelerle de uyum yoktur.
- ➡️ 4. Adım - Sonuçlandırma: Bu dörtlükte, geleneksel anlamda bir kafiye düzeni (\(a a a a\), \(a b a b\), \(a a b b\) gibi) bulunmamaktadır. Bu, modern şiirde sıklıkla karşılaşılan serbest nazım örneğidir.
✅ Redif: Yoktur.
✅ Kafiye: Belirgin bir kafiye yoktur. (Serbest Nazım)
✅ Kafiye Düzeni: Serbest
