Soru:
Aşağıdaki cümlelerde boş bırakılan yerleri, verilen didaktik şiir örneklerine göre doldurunuz.
1. Mani ve nutuk, Türk Halk edebiyatında ______________ şiir türünün örnekleri arasında sayılabilir.
2. "Kâmildir o insan ki yaşar halkıyla beraber / Bilmez ki ben ve sen, o bilir bizleri" dizeleri, ______________ (şair) ait didaktik bir şiirden alınmıştır.
3. Divan edebiyatında "hicviye" denilen tür, bir düşünceyi veya kişiyi ______________ amacı taşıdığı için didaktik şiir kapsamında değerlendirilebilir.
Çözüm:
💡 Bu soruda didaktik şiirin farklı edebiyat dönemlerindeki ve türlerindeki yansımalarını bilmemiz gerekiyor.
- ➡️ 1. Boşluk: Halk edebiyatında maniler kısa ve özlü bir biçimde genellikle aşk konusunu işlese de, hayata dair dersler veren, atasözü niteliğinde maniler de vardır. Nutuk ise tarikatların (özellikle Bektaşi ve Alevi) insanlara yol göstermek, bilgi vermek için söylediği şiirlerdir. Dolayısıyla her ikisi de didaktik şiir türüne örnektir. Cevap: didaktik
- ➡️ 2. Boşluk: Bu dizeler, toplumcu bir anlayışla yazılmıştır ve bireyciliği değil, toplumla bütünleşmeyi öğütler. Bu temalar, Mehmet Akif Ersoy'un şiirlerinde sıklıkla işlenen didaktik unsurlardır. Cevap: Mehmet Akif Ersoy'un
- ➡️ 3. Boşluk: Hicviye, bir kişiyi, kurumu veya durumu yermek, eleştirmek için yazılan şiirdir. Bu eleştirinin altında genellikle topluma veya eleştirilen kişiye bir ders verme, onu doğruya yönlendirme amacı yatar. Bu nedenle didaktik bir işleve sahiptir. Cevap: yermek/eleştirmek
✅ Doğru cevaplar:
1. didaktik
2. Mehmet Akif Ersoy'un
3. yermek/eleştirmek